گویا کردن مخرج‌ گنگ 🚰🤐 مثل آب خوردن!

گویا کردن مخرج‌های گنگ مثل آب خوردن!

وقتی یک کسر داریم که در مخرج آن عبارت رادیکالی وجود داشته باشد از روش گویا کردن مخرج گنگ برای از بین بردن رادیکال مخرج آن استفاده می‌کنیم. با این روش که در کتاب آموزش ریاضی دهم قرار دارد به ما کمک می‌کند عملیات‌های ریاضی را به راحتی روی کسرها انجام دهیم. حال بیایید این آموزش مهم را باهم بخوانیم.

۱) گویا کردن مخرج‌ گنگ: فقط یک رادیکال در مخرج باشد.

برای گویا کردن مخرج‌ گنگ در حالتی که مخرج فقط یک جمله رادیکالی داشته باشد، با توجه به فرجه رادیکال باید کاری کنیم که توان عبارت زیر رادیکال ساده شود. اگر فرجه رادیکال 2 باشد کافیست جمله رادیکالی را در خودش ضرب کنیم. البته برای اینکه مقدار کسر تغییر نکند هم صورت و هم مخرج را ضرب می‌کنیم به مثال زیر دقت کنید:

گویا کردن مخرج‌ گنگ فقط یک رادیکال

اگر فرجه 3 باشد باید توان عبارت زیر رادیکال به 3 برسد تا با فرجه ساده شود.

گویا کردن مخرج‌ گنگ

گویا کردن مخرج‌ گنگ

فرجه‌های بالا تر هم به همین ترتیب است یعتی باید صورت ومخرج را در رادیکال هم فرجه مخرج ضرب کنیم که جمع توانهای عددهای ضرب شده زیر رادیکال مساوی فرجه شود مانند مثال بالا که جمع توانها یرایر ۵ شده وa از زیر رادیکال آزاد شد.

به طور کلی داریم :

فرمول گویا کردن مخرج عبارت های شامل یک رادیکال



۲) گویا کردن مخرج‌ گنگ: مخرج شامل دو جمله رادیکالی باشد.

اما اگر در مخرج یک دو‌جمله‌ای رادیکالی باشد یحث کمی متفاوت است. اگر این دو‌جمله‌ای شامل رادیکال با فرجه 2 باشد برای اینکه مخرج را گویا کنیم کافی است صورت و مخرج را در مزدوج مخرج ضرب می‌کنیم. به مثال‌های زیر از گویا کردن مخرج‌ گنگ با دو جمله رادیکالی در مخرج دقت کنید:

 

(1

گویا کردن مخرج‌ گنگ

(2

گویا کردن مخرج‌هایی که شامل دو‌جمله رادیکالی هستند.

(3

گویا کردن مخرج‌ گنگ

(4

دو جمله رادیکالی

اما اگر مخرج شامل رادیکال با فرجه 3 باشد برای گویا کردن مخرج باید از اتحاد چاق و لاغر کمک بگیریم. پس باید به این اتحاد تسلط کامل داشته باشیم.

می‌دانیم در اتحاد چاق و لاغر داریم:

چاق و لاغر

حال اگر بخواهیم \( \LARGE \sqrt [3] a + \sqrt [3] b \)  رادیکالش را از بین ببریم، کافی است از اتحاد چاق و لاغر استفاده کنیم. در این حالت خواهیم داشت:

گویا کردن مخرج‌ گنگ

به مثال‌های زیر دقت کنید:

 

(1

در مخرج باید از اتحاد چاق و لاغر کمک بگیریم

(2

اتحاد چاق و لاغر

نکته: حال اگر در مخرج سه‌جمله‌ای اتحاد چاق و لاغر را داشته باشیم و برای گویا کردن، آن را در دوجمله‌ای که با آن اتحاد بسازد ضرب می‌کنیم.

گویا کردن آن را در دوجمله‌ای که با آن اتحاد بسازد ضرب می‌کنیم.

آموزش ویدیویی از گویا کردن مخرج‌ گنگ

در این ویدیو آموزشی کامل از گویا کردن مخرج‌ گنگ را می‌آموزید.

زنگ آخر کلاس گویا کردن مخرج های‌ گنگ

در این نوشتار آموزشی از مجموعه آموزش ریاضی دهم ریاضیکا، باهم گویا کردن مخرج‌ گنگ را در قالب تصویر و مثال یاد گرفتیم. در صورتیکه هر سوالی از این مبحث دارید، می‌توانید سوال خودتان را در بخش دیدگاه‌ها در زیر همین قسمت برای ما بنوبسید. کارشناسان ریاضیکا به سوالات شما پاسخ خواهند داد.



به خوندن ادامه بده!آموزش الگو و دنباله به راحتی آب خوردن ⚛️📶!

ترتیبی که برای خواندن درسنامه‌های آموزش ریاضی دهم به شما پیشنهاد می‌دهیم:

79 دیدگاه برای “گویا کردن مخرج‌ گنگ 🚰🤐 مثل آب خوردن!

  1. ناشناس گفته:

    سلام ایادرسالهای بالاتربخشهای پیشرفته تری هم به این مبحث اضافه میشه یانه همش همینه؟

      • بهنام گفته:

        سلام خوبه .به سوال.الان کل گویا کردن رو گفتین یابقیش مونده

        • محمد حسین گفته:

          ما عبارت‌هاییو گویا میکنیم که مخرجشون رادیکال داشته باشه.این عبارت ک رادیکال ندارهه?

        • ناشناس گفته:

          سلام خدا قوت. این سوال منم هست منظورشون اینه ک اگه تو مخرج دوتا رادیکال با فرجه‌های مختلف یکی مثلا x با فرجه 3 و y با فرجه 2 باشد چجوری حل میکنیم؟؟
          لطفا جوابشو بدین??

          • دبیر ارشد ریاضیکا گفته:

            با سلام وادب
            در حد کتاب دهم همین مقدار هست که گفتیم اما در چنین مواقعی باید فرجه ها رو یکی کرد که فرجه مشرک میشه شش مثل مخرج مشترک گرفتن هست بعد با اتحادی شبیه اتحاد چاقرولاغر باید عمل کرد که در اینجا توضیحش مشکله

      • امیر گفته:

        ممنون از این توضیحاتتون
        مثال سخت تر هم بزنبد تا خوب یاد بگیریم

    • علی گفته:

      ببخشید اگه جمع سه تا رادیکال فرجه ۳ در مخرج باشه چیکار کنیم

  2. مصطفی گفته:

    عالی کوتاه مختصر من از دهم این مبحث فراموش کرده بودم تو یک سرچ کوچیک تو سایت شما در کوتاه ترین زمان یادش گرفتم
    دستتون درد نکنه

    • سید ایمان موسوی نطنزی گفته:

      سلام عرض ادب
      ممنون از پیام پر مهرتون و انرژی عالی که به ما دادید.
      موفق باشید

  3. مصطفی گفته:

    عالی کوتاه مختصر من از دهم این مبحث فراموش کرده بودم تو یک سرچ کوچیک تو سایت شما در کوتاه ترین زمان یادش گرفتم
    تشکر

  4. قربانی عجبشیر گفته:

    الهی هر کجا همچین معلمان وهمکاران عزیز دلسوز رادارم درپناه خودت نگه دار .نفسشان نعمت است

    • سید ایمان موسوی نطنزی گفته:

      سلام و عرض ادب
      ممنون همکار محترم امیدوارم هرجا که هستید سلامت باشید. و یاریگر ما در این راه باشید.
      موفق باشید.

  5. یزدان گفته:

    سلام
    اگه بخواییم مخرج با رادیکال و فرجه۳ را گویا کنیم و علامت بین دوجمله مثبت است استفاده از اتحاد چاق و لاغر نمیشه.
    مثلا اگه مخرج کسر اینجوری باشه( 2+x√ریشه سوم)
    خوب تو این حالت باید چکار کرد ؟

  6. یزدان گفته:

    سلام
    اگه بخواییم مخرج با رادیکال و فرجه۳ را گویا کنیم و علامت بین دوجمله مثبت است استفاده از اتحاد چاق و لاغر نمیشه.
    مثلا اگه مخرج کسر اینجوری باشه( 2+x√ریشه سوم)
    خوب تو این حالت باید چکار کرد ؟

    • سید ایمان موسوی نطنزی گفته:

      با سلام وعرض ادب
      بین دو جمله چه مثبت چه منفی فرقی نداره الان این مثال رو باید در ریشه سوم ایکس منهای ۲ریشه سوم ایکس بعلاوه ۴ ضرب کنید تا اتحاد چاق ولاغر به وجود بیاد

    • سید ایمان موسوی نطنزی گفته:

      سلام دوست عزیز
      متوجه سوال شما نشدم به طور واضح گویا کردن توضیح داده شده اینجا چیزی به نام جایگذاری نداریم

  7. فاطمه گفته:

    با سلام. ممنون از توضیحات بسیار خوب و روانتون
    جواب این سوال چی میشه؟
    نمیتونم به ریاضی بنویسمش. شما به زبان ریاضی تبدیلش کنین. 1_x تقسیم بر رادیکال( داخل رادیکال نوشته شود:)5+6-x یعنی عبارت زیر خط کسری رادیکالیه و باید گویا بشه. ممنون میشم اگه جوابشو بگین.?

    • سید ایمان موسوی نطنزی گفته:

      سلام دوست عزیز
      اگر در مخرج فقط یک رادیکال داریم حالا هر چی میخواد زیر رادیکال باشه اگه فرجه دو باشه در خود اون رادیکال ضربش میکنیم هم صورت وهم مخرج رو اما اگه ۵ بیرون رادیکال هست در مزدوجش یعنی رادیکال x-۶-۵ ضربش میکنیم عبارت زیر رادیکال مزدوج نمیشه البته -۵ بیرون رادیکال هست

  8. فاطمه گفته:

    با سلام. ممنون از توضیحات بسیار خوب و روانتون
    جواب این سوال چی میشه؟
    نمیتونم به ریاضی بنویسمش. شما به زبان ریاضی تبدیلش کنین. 1_x تقسیم بر رادیکال( داخل رادیکال نوشته شود:)5+6-x یعنی عبارت زیر خط کسری رادیکالیه و باید گویا بشه. ممنون میشم اگه جوابشو بگین.?

  9. مهدی گفته:

    a^2 + b^2 + c^2 +14=2(a+2b+3c)

    اگه این? برقرار باشه حاصل a^3+ b^2 +c چیست؟
    لطفا جواب دهید باسپاس فراوان?

    • سید ایمان موسوی نطنزی گفته:

      سلام و عرض ادب
      اگر ۲ را داخل پرانتز ضرب کرده و همه ی عبارت ها به یک طرف تساوی برده و ۱۴ را به ۱ و ۴ و ۹ بشکنیم مجموع ۳ اتحاد مربع دوجمله ای ساخته می شود.
      0=2^(a-1)^2+(b-2)^2+(c-3) که چون ۳ پرانتز مثبت باهم صفر شده اند پس هرکدام مساوی صفر است پس مقدار a=1 , b=2 , c=3 می شود و حاصل عبارت خواسته شده ۸ می شود.
      موفق باشید.

  10. آرمینا گفته:

    سلام وقت بخیر
    اگه مخرج یک کسر رایکال ۲ با فرجه ۴ باشه این کسر و چجوری گویا میکنیم و حاصلش چند میشه؟؟
    با تشکر

    • سید ایمان موسوی نطنزی گفته:

      با سلام وعرض ادب
      کافیه آن را در رادیکالی ضرب کنیم که مجموع توانهای اعدادزیر رادیکال به چهار برسه پس صورت ومخرج رو در رادیکال ۲به توان ۳ میرسانیم ومخرج گویا میشود به ۲
      برای اطلاع از جشنواره ها ومطالب بیشترپیج ما رو در اینستا به آدرس زیر دنبال کنید
      https://www.instagram.com/riazica/

  11. جیمینیییییی♡♡♡♡♡ گفته:

    با سلام این سوال چجوری کسرش به گویا تبدیل میشه ؟ ۱ به روی رادیکال ، رادیکال ۵ + رادیکال ۳ با فرجه ۳ = (یعنی ی رادیکال اصلی و دو تا رادیکال فرعی زیرش و فرجه ی رادیکال اصلی ۳)

    • سید ایمان موسوی نطنزی گفته:

      با سلام و عرض ادب
      ابتدا در رادیکال با فرجه ۳ که عبارت زیر رادیکال به توان ۲ برسد را ضرب می کنیم وقتی عبارت زیر رادیکال یعنی رادیکال ۵ + رادیکال ۳ از زیر رادیکال اصلی بیرون آمد در مزدوجش ضرب میکنیم.
      برای اطلاع از جشنواره ها ومطالب بیشترپیج ما رو در اینستا به آدرس زیر دنبال کنید
      https://www.instagram.com/riazica/

  12. نگین محمودی گفته:

    سلام و عرض ادب
    این کسر چجوری باید گویا کنم:
    عدد 1 در صورت کسر و در مخرج کسر داریم: رادیکال2 +رادیکال 5 منهای عدد1؟

    • سید ایمان موسوی نطنزی گفته:

      با سلام به مثالها دقت کنید به جواب میرسید

  13. امیرحسین ارجمند گفته:

    سلام اگه صورت رادیکالی باشد چی اونو چه جوری گویا کنیم؟؟؟

    • سید ایمان موسوی نطنزی گفته:

      با سلام وعرض ادب
      اولا صورت احتیاجی به گویا کردن ندارد اگر هم خواستید مثل مخرج هست

  14. مهدیه گفته:

    سلام . ببخشید وقتی گویا کردیم و حاصل به دست اومد می تونیم حاصل رو ساده کنیم

    • سید ایمان موسوی نطنزی گفته:

      با سلام واحترام
      بله حتما اگه ساده میشه ساده کنید

    • سید داوود گفته:

      با سلام…یه معادله ای تو کتاب
      X=Y/Z+1
      تبدیل شده به
      1-(Z=(Y/X
      البته این پرانتزو خودم گذاشتم چون تو سوال +1 مخرج بود اما تو جواب-۱ بعد از کسر بود…لطفا راهنمایی کنید

      • سید ایمان موسوی نطنزی گفته:

        با سلام .عرض ادب
        معادله اولی برحسب y,z مرتب شده .xمجهول حساب شده ولی در دومی z مجهول حساب شده برای تندیل اولی به دومی ابتدا طرفین درz+1ضرب شده ویک رو برپه طرف دوم وبه x تقسیم شده معادله دوم به دست اومده

  15. دانش آموز گفته:

    سلام وقتتون بخیر
    میخواستم بپرسم برای تجزیه اتحاد چاق و لاغر ، به ضرب علامت ها توجه نمیکنیم و فقط علامت های ثابت که در فرمول اصلی بود رو قرار میدیم؟

    • fateme2866 گفته:

      با سلام وعرص ادب
      باید به علامتها دقت کرد علامتهای فرمول هم از روی ضرب علامتها نوشته شده

  16. ... گفته:

    سلام
    مرسی بابت متن های مفیدتون
    من یه دانش اموزم که امسال ازمون تیزهوشان میدم ??
    وقتی از سایتتون این اموزش های مفید رو مطالعه میکنم لذت میبرم?
    بسیار عالیییییی??????

    • دبیر ارشد ریاضیکا گفته:

      با سلام به شما دوست عزیز
      خوشحالیم مطالب سایت اینهمه براتون مفید واقع شده نمونه سوالات فصل به فصل تیزهوشان نهم به دهم به زودی روی سایت قرار خواهد گرفت

  17. طاهره گفته:

    دقیقا وارد سایت که شدم همون سوالی که داشتم حل شد واقعا معلم ها نعمت هستند دستتون درد نکنه اجرتون با خدا???

    • دبیر ارشد ریاضیکا گفته:

      با سلام وعرض ارادت
      ممنون از انرژی ‌نگاه زیبای شما

  18. ناشناس گفته:

    سلام
    عدد رادیکال ۲صورت و عدد دو رادیکال سه مخرج اگه بخوایم مخرج کسرش رو گویا کنیم باید چی کار کنیم ؟؟

    • دبیر ارشد ریاضیکا گفته:

      با سلام وادب
      کافیه صورت ومخرج رو در رادیکال سه ضرب کنید

    • دبیر ارشد ریاضیکا گفته:

      با سلام
      برا گویا کردن مخرجهایی که به صورت جمع ومنهاست در مزدوج مخرج ضرب میکنیم پست رو با دقت بخونید

  19. مارال گفته:

    محشر عالی فوق العاده قوی به کارتون ادامه بدید
    زنده باشید

  20. Rasoul گفته:

    سلام توضیحات عالی بود
    یه سوال دارم اگر در مخرج 2 تا رادیکال منفی داشتیم مزدوج به چه شکلی میشه

    • سید ایمان موسوی نطنزی گفته:

      سلام در مزدوج همیشه یکی علامتش تغییر نمیکنه یکی قرینه میشه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *