تابع همانی که در اصل جزء توابع خطی است، یکی از سادهترین و زیباترین توابعی است که در آموزش ریاضی دهم با آن آشنا میشویم.
تعریف تابع همانی
به تابعی گفته میشود که دامنه و برد آن برابر باشند و هر عضو از دامنه تابع دقیقاً به همان عضو در برد نظیر شود.
در این تابع اگر دامنه آن را \( \Large \mathbb{R} \) در نظر بگیریم، نمودار آن همان خط نیمساز ربع اول و سوم است. یعنی خط \( \Large y=x \) و معادلهٔ آن \( \Large f(x)=x \) خواهد بود.
نکته ۱: دقت کنید که این تابع حتماً باید دو شرط زیر را به صورت همزمان داشته باشد:
- دامنه و برد برابر
- هر عضو دامنه دقیقاً به همان عضو در برد نظیر شود.
مثال ۱: کدام یک از توابع زیر همانی هستند؟
حل ۱:
\( \Large f=\{(1,1),(2,2),(3,3)\} \)
\( \Large g=\{(1,2),(2,3),(3,1)\} \)
تابع \( \Large f \) هر دو شرط را دارد. پس همانی است. اما تابع \( \Large g \) فقط شرط اول را دارد پس همانی نیست.
مثال ۲: به ازای چه مقادیری از \( \Large a,b \) تابع زیر همانی خواهد بود؟
\( \large h= \{(1,1),(8-a,2),(3,14+b)\} \)
حل ۲: چون تابع همانی است پس:
\( \Large 8-a=2 \rightarrow a=6 \)
\( \Large 14+b=3 \rightarrow b=-11 \)
مثال ۳: نمودار تابع همانی با دامنه \( \LARGE \mathbb{R} \) را رسم کنید.
حل ۳: یعنی نمودار \( \Large f(x)=x \) یا همان خط \( \Large y=x \) (نیمساز ربع اول و سوم) را باید رسم کنیم. پس داریم:
نکته ۲: نمودار وَن مربوط به تابع همانی از هر عضو دامنه به همان عضو از برد نظیر میگردد.
زنگ آخر
در درس امروز تمامی مفاهیم تابع همانی را همراه با شکلها و مثالهای متنوع باهم فرا گرفتیم. در صورتیکه هر سوالی از این آموزش داشتید، کافی است سوال خود را در بخش دیدگاهها در پایین همین نوشتار مطرح کنید. ما در ریاضیکا اینجاییم تا به سوالات شما پاسخ دهیم.
ترتیبی که برای خواندن درسنامههای آموزش ریاضی دهم به شما پیشنهاد میدهیم:
- مفهوم مجموعه در ریاضی را با ما ساده بیاموزید!🙂
- متمم یک مجموعه و تعداد عضوهای اجتماع دو مجموعه 🙂
- آموزش الگو و دنباله به راحتی آب خوردن 🌊💡!
- آموزش دنباله حسابی 💡 – از همیشه سادهتر😉
- آموزش دنباله هندسی 📈👌 – دنباله را اینجا دنبال کنید!
- آموزش مثلثات و نسبت هایش: توضیحات کامل 💎همراه با تصویر
- محاسبه مساحت بدون داشتن ارتفاع!🔮 – چیزی شبیه معجزه
- دایره مثلثاتی یا دایره واحد : از 🅾️صفر تا 💯 صد
- روابط بین نسبت های مثلثاتی : 💎⚙️ یاد بگیرید، حفظ کنید، ۲۰ بگیرید!
- آموزش ریشه گیری در ریاضی دهم : زیر رادیکال نمون 💪 !
- صفر تا صد توان های گویا 📘 تنها آموزشی که باید بخوانید!
- اتحادهای جبری 6 رابطهٔ داغِ داغ 🔥
- تجزیه عبارت های جبری به 4 روش مختلف 📚
- عبارت های گویا 📜 به سادگی آب خوردن
- گویا کردن مخرج گنگ 🤔🔋 مثل آب خوردن!
- آموزش حل معادله درجه دو + 4 روش مختلف حل آن💪🔮
- آموزش رسم سهمی به همراه ۲ روش کاربردی ⚙️✌️
- تعیین علامت عبارت های جبری به زبان ساده ➕ ➖
- آموزش حل نامعادله همراه با رسم نمودار و مثالهای متنوع📈
- تابع چیست ؟ تمام آنچه باید بدانید.📍
- دامنه و برد تابع به زبان عکسها 😍
- تابع خطی به سادگی یک خط مستقیم 📈
- تابع چند جمله ای به زبان ساده 📝
- تابع همانی – همان آموزشی که دنبالش بودید 👌
- تابع ثابت را در حافظه خود ثابت کنید 📝 !
- رسم نمودار تابع قدر مطلق به زبان شکلها 📐💎
- رسم سهمی با روش انتقال به سادگی آب خوردن!🌊
- تابع چند ضابطه ای را یکبار برای همیشه یاد بگیرید 💪
- تابع گویا – گویاتر از همیشه یاد بگیر 📜
- اصل شمارش ، بدون شمردن 😮
- آموزش فاکتوریل – قدرتتو چند برابر کن❗️❗️❗️
- آموزش جایگشت یا جابجایی 📚 مفهومیترین آموزش
- آموزش ترکیب – ۸ قانون واجب که باید بدانید⚠️!
- آموزش احتمال دهم – کاملترین و جامعترین آموزش 👀
- آموزش آمار ریاضی دهم 📉 تنها آموزش آمار که باید بخوانید!
سلام …خیلی ممنون عالی بود🤩
ضمن عرض سلام
خیلی خوشحالیم که براتون مفید بوده
موفق و پیروز باشید
سلام وقتتون بخیر
واقعا عالیه. من اصلا تابع همانی نمیدونستم با این مطلب میتونم درست تشخیص بدم 🙏🏻🤩🌹🌹🌹🌹🌹
با سلام ووقت به خیر
خوشحالیم که براتون مفید واقع شده
پیج ما رو در اینستا به آدرس زیر دنبال کنید
https://www.instagram.com/riazica/